Ustawa o ochronie zwierząt

Ustawa o ochronie zwierząt

Postprzez dalmibea » Cz lip 01, 2010 12:03 am

Ustawa o ochronie zwierząt
USTAWA z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt.


Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1.

1. Zwierzę, jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą. Człowiek jest mu winien poszanowanie, ochronę i opiekę.

2. W sprawach nieuregulowanych w ustawie do zwierząt stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące rzeczy.

3. Organy administracji publicznej podejmują działania na rzecz ochrony zwierząt, współdziałając w tym zakresie z odpowiednimi instytucjami i organizacjami krajowymi i międzynarodowymi.

Art. 2.

Ustawa reguluje postępowanie ze zwierzętami:

1) domowymi;

2) gospodarskimi;

3) wykorzystywanymi do celów rozrywkowych, widowiskowych, filmowych, sportowych i specjalnych;

4) używanymi w procedurach doświadczalnych;

5) utrzymywanymi w ogrodach zoologicznych;

6) wolno żyjącymi (dzikimi);

7) obcymi faunie rodzimej.

Art. 3.

W celu realizacji przepisów ustawy Inspekcja Weterynaryjna oraz inne właściwe organy administracji rządowej i samorządu terytorialnego współdziałają z samorządem lekarsko-weterynaryjnym oraz z innymi instytucjami i organizacjami społecznymi, których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt.

Art. 4.

Ilekroć w ustawie jest mowa o:

1) "doświadczeniu na zwierzęciu" - rozumie się przez to każdą formę wykorzystania zwierzęcia (kręgowca) do badań naukowych, testów i celów dydaktycznych, łącznie z uśmiercaniem zwierzęcia do tych celów;

2) "humanitarnym traktowaniu zwierząt" - rozumie się przez to traktowanie uwzględniające potrzeby zwierzęcia i zapewniające mu opiekę i ochronę;

3) "konieczności bezzwłocznego uśmiercenia" - rozumie się przez to obiektywny stan rzeczy stwierdzony, w miarę możliwości, przez lekarza weterynarii, polegający na tym, że zwierzę może dalej żyć jedynie cierpiąc i znosząc ból, a moralnym obowiązkiem człowieka staje się skrócenie cierpień zwierzęcia;

4) "menażerii objazdowej" - rozumie się przez to przedsiębiorcę wykonującego działalność w zakresie organizowania obwoźnych wystaw zwierząt;

5) "metodach alternatywnych w zakresie przeprowadzania doświadczeń" - rozumie się przez to nowoczesne metody badawcze, niewymagające przeprowadzania doświadczeń na żywym zwierzęciu;

6) "ogłuszaniu zwierzęcia" - rozumie się przez to metodę profesjonalnego całkowitego wyłączenia świadomości zwierzęcia, trwającego aż do jego śmierci;

7) "okrutnych metodach w chowie lub hodowli zwierząt" - rozumie się przez to działania lub zaniechania człowieka prowadzące w sposób oczywisty do zmian patologicznych w organizmie zwierzęcia (somatycznych lub psychicznych), zwłaszcza w postaci skutków znoszenia dotkliwego bólu, przymuszania do określonego zachowania się (uległości) głodem, pragnieniem, działaniem prądu elektrycznego (z wyjątkiem używania pastuchów elektrycznych, treserów oraz urządzeń elektrycznych służących do przepędu zwierząt) bądź innymi zabiegami tego rodzaju, w szczególności karmienie i pojenie zwierząt przemocą;

8) "okrutnym traktowaniu" - rozumie się przez to wymienione w ustawie przypadki znęcania się nad zwierzętami oraz inne postępowanie właściciela bądź innej osoby, prowadzące do skutków porównywalnych ze skutkami znęcania się;

9) "pielęgnacji" - rozumie się przez to wszystkie aspekty relacji pomiędzy człowiekiem a zwierzęciem, w szczególności uruchamiane przez człowieka zasoby materialne i niematerialne, aby uzyskać i utrzymać u zwierzęcia stan fizyczny i psychiczny, w którym najlepiej ono znosi warunki bytowania narzucone przez człowieka;

10) "przeciążaniu zwierząt" - rozumie się przez to zmuszanie do nadmiernego wysiłku energetycznego, nieodpowiadającego możliwościom kondycyjnym zwierzęcia ze względu na jego stan fizyczny i zdrowotny;

11) "rażącym zaniedbaniu" - rozumie się przez to drastyczne odstępstwo od określonych w ustawie norm postępowania ze zwierzęciem, a w szczególności w zakresie utrzymywania zwierzęcia w stanie zagłodzenia, brudu, nieleczonej choroby, w niewłaściwym pomieszczeniu i nadmiernej ciasnocie;

12) "szczególnym okrucieństwie zabijającego zwierzę" - rozumie się przez to przedsiębranie przez sprawcę działań charakteryzujących się drastycznością form i metod zadawania śmierci, a zwłaszcza zadawanie śmierci w sposób wyszukany lub powolny, obliczony z premedytacją na zwiększenie rozmiaru cierpień i czasu ich trwania;

13) "ubojni" - rozumie się przez to każdy zakład pozostający pod państwową kontrolą sanitarną i weterynaryjną, przeznaczony do wykonywania uboju zwierząt;

14) "uwięzi" - rozumie się przez to wszelkie urządzenia mechaniczne krępujące swobodę ruchów zwierzęcia, w zakresie możliwości przemieszczania się ponad ustalony zakres, jak też niektóre urządzenia do kierowania ruchami zwierzęcia w sposób zamierzony przez człowieka;

15) "właściwych warunkach bytowania" - rozumie się przez to zapewnienie zwierzęciu możliwości egzystencji, zgodnie z potrzebami danego gatunku, rasy, płci i wieku;

16) "zwierzętach bezdomnych" - rozumie się przez to zwierzęta domowe lub gospodarskie, które uciekły, zabłąkały się lub zostały porzucone przez człowieka, a nie ma możliwości ustalenia ich właściciela lub innej osoby, pod której opieką trwale dotąd pozostawały;

17) "zwierzętach domowych" - rozumie się przez to zwierzęta tradycyjnie przebywające wraz z człowiekiem w jego domu lub innym odpowiednim pomieszczeniu, utrzymywane przez człowieka w charakterze jego towarzysza;

18) "zwierzętach gospodarskich" - rozumie się przez to zwierzęta gospodarskie w rozumieniu przepisów o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich;

19) "zwierzętach laboratoryjnych" - rozumie się przez to myszy, szczury, świnki morskie, chomiki syryjskie (złote), króliki, psy, koty, przepiórki oraz zwierzęta naczelne, z wyjątkiem człowieka, utrzymywane wyłącznie w celu wykorzystania w doświadczeniach naukowych i testach przez podmiot zarejestrowany na podstawie przepisów o zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, badaniu zwierząt rzeźnych i mięsa oraz o Inspekcji Weterynaryjnej;

20) "zwierzętach wykorzystywanych do celów specjalnych" - rozumie się przez to zwierzęta, których profesjonalna tresura oraz używanie odbywa się na podstawie odrębnych przepisów, regulujących szczegółowe zasady działania jednostek Polskich Sił Zbrojnych, Policji, Straży Granicznej i innych formacji podległych Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji, służb kontroli celnej, ratownictwa oraz regulujących zasady szkolenia i wykorzystania psów - przewodników osób ociemniałych;

21) "zwierzętach wolno żyjących (dzikich)" - rozumie się przez to zwierzęta nieudomowione żyjące w warunkach niezależnych od człowieka;

22) "hodowli zwierząt laboratoryjnych" - rozumie się przez to utrzymywanie zwierząt przeznaczonych wyłącznie do doświadczeń lub testów;

23) "jednostce prowadzącej doświadczenia lub testy" - rozumie się przez to jednostkę organizacyjną uprawnioną do dokonywania doświadczeń lub testów, w której mogą być przetrzymywane zwierzęta w przeznaczonych do tego celu pomieszczeniach.

Art. 5.

Każde zwierzę wymaga humanitarnego traktowania.

Art. 6.

1. Nieuzasadnione lub niehumanitarne zabijanie zwierząt oraz znęcanie się nad nimi jest zabronione.

2. Przez znęcanie się nad zwierzętami należy rozumieć zadawanie albo świadome dopuszczanie do zadawania bólu lub cierpień, a w szczególności:

1) umyślne zranienie lub okaleczenie zwierzęcia, niestanowiące dozwolonego prawem zabiegu lub doświadczenia na zwierzęciu;

2) doświadczenia na zwierzętach powodujące cierpienie, przeprowadzone z naruszeniem przepisów ustawy;

3) umyślne używanie do pracy lub w celach sportowych albo rozrywkowych zwierząt chorych, w tym rannych lub kulawych, albo zmuszanie ich do czynności mogących spowodować ból;

4) bicie zwierząt przedmiotami twardymi i ostrymi lub zaopatrzonymi w urządzenia obliczone na sprawianie specjalnego bólu, bicie po głowie, dolnej części brzucha, dolnych częściach kończyn;

5) przeciążanie zwierząt pociągowych i jucznych ładunkami w oczywisty sposób nieodpowiadającymi ich sile i kondycji lub stanowi dróg lub zmuszanie takich zwierząt do zbyt szybkiego biegu;

6) transport zwierząt, w tym zwierząt hodowlanych, rzeźnych i przewożonych na targowiska, przenoszenie lub przepędzanie zwierząt w sposób powodujący ich zbędne cierpienie i stres;

7) używanie uprzęży, pęt, stelaży, więzów lub innych urządzeń zmuszających zwierzę do przebywania w nienaturalnej pozycji, powodujących zbędny ból, uszkodzenia ciała albo śmierć;

8) dokonywanie na zwierzętach zabiegów i operacji chirurgicznych przez osoby nieposiadające wymaganych uprawnień bądź niezgodnie z zasadami sztuki lekarsko-weterynaryjnej, bez zachowania koniecznej ostrożności i oględności oraz w sposób sprawiający ból, któremu można było zapobiec;

9) złośliwe straszenie lub drażnienie zwierząt;

10) utrzymywanie zwierząt w niewłaściwych warunkach bytowania, w tym utrzymywanie ich w stanie rażącego niechlujstwa oraz w pomieszczeniach albo klatkach uniemożliwiających im zachowanie naturalnej pozycji;

11) porzucanie zwierzęcia, a w szczególności psa lub kota, przez właściciela bądź przez inną osobę, pod której opieką zwierzę pozostaje;

12) stosowanie okrutnych metod w chowie lub hodowli zwierząt;

13) przeprowadzanie na zwierzętach testów środków higienicznych i kosmetycznych powodujących cierpienie, jeżeli znane są odpowiednie metody alternatywne;

14) trzymanie zwierząt na uwięzi, która powoduje u nich uszkodzenie ciała lub cierpienie oraz nie zapewnia możliwości niezbędnego ruchu;

15) organizowanie walk zwierząt.
Art. 7.

1. Zwierzę traktowane w sposób określony w art. 6 ust. 2 może być czasowo odebrane właścicielowi lub opiekunowi na podstawie decyzji wójta (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego ze względu na miejsce pobytu zwierzęcia i przekazane:

1) schronisku dla zwierząt, jeżeli jest to zwierzę domowe lub laboratoryjne, lub

2) państwowej jednostce organizacyjnej prowadzącej gospodarstwo rolne, jeżeli jest to zwierzę gospodarskie, lub

3) ogrodowi zoologicznemu lub schronisku dla zwierząt, jeżeli jest to zwierzę wykorzystywane do celów rozrywkowych, widowiskowych, filmowych, sportowych lub utrzymywane w ogrodach zoologicznych.

1a. Decyzja, o której mowa w ust. 1, podejmowana jest z urzędu lub na wniosek Policji, lekarza weterynarii lub upoważnionego przedstawiciela organizacji społecznej, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt.

1b. Przekazanie zwierzęcia, o którym mowa w ust. 1, następuje za zgodą podmiotu, któremu zwierzę ma być przekazane.

1c. W przypadku braku zgody, o której mowa w ust. 1b, lub wystąpienia innych okoliczności uniemożliwiających przekazanie zwierzęcia podmiotom, o których mowa w ust. 1, zwierzę może zostać nieodpłatnie przekazane innej osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej albo osobie fizycznej, która zapewni mu właściwą opiekę.

2. Decyzja, o której mowa w ust. 1, podlega natychmiastowemu wykonaniu.

2a. Od decyzji, o której mowa w ust. 1, przysługuje prawo wniesienia odwołania do samorządowego kolegium odwoławczego w terminie 3 dni od daty doręczenia decyzji. Samorządowe kolegium odwoławcze rozpoznaje odwołanie w terminie 7 dni.

3. W przypadkach niecierpiących zwłoki, gdy dalsze pozostawanie zwierzęcia u dotychczasowego właściciela lub opiekuna zagraża jego życiu, policjant, a także upoważniony przedstawiciel organizacji społecznej, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, może odebrać mu zwierzę, zawiadamiając o tym niezwłocznie wójta (burmistrza, prezydenta miasta), celem podjęcia przez ten organ decyzji w przedmiocie odebrania zwierzęcia.

4. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 3, kosztami transportu, utrzymania i koniecznego leczenia zwierzęcia obciąża się jego dotychczasowego właściciela lub opiekuna.

5. Do należności z tytułu kosztów określonych w ust. 4 stosuje się przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

6. Odebrane zwierzę podlega zwrotowi, jeżeli sąd nie orzeknie w trybie art. 35 ust. 3 przepadku zwierzęcia, a także jeżeli postępowanie karne w tej sprawie zostanie umorzone.

Art. 8.

2. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania uwzględni problematykę ochrony zwierząt w podstawie programowej kształcenia ogólnego.

3. Zarząd województwa przygotowuje i wykonuje program upowszechniania znajomości przepisów ustawy wśród rolników przez wojewódzkie ośrodki doradztwa rolniczego.

Rozdział 2

Zwierzęta domowe

Art. 9.

1. Kto utrzymuje zwierzę domowe, ma obowiązek zapewnić mu pomieszczenie chroniące je przed zimnem, upałami i opadami atmosferycznymi, z dostępem do światła dziennego, umożliwiające swobodną zmianę pozycji ciała, odpowiednią karmę i stały dostęp do wody.

2. Uwięź, na której jest trzymane zwierzę, nie może powodować u niego urazów ani cierpień oraz musi mu zapewnić możliwość niezbędnego ruchu.

Art. 10.

1. Prowadzenie hodowli lub utrzymywanie psa rasy uznawanej za agresywną wymaga zezwolenia organu gminy właściwego ze względu na planowane miejsce prowadzenia hodowli lub utrzymywania psa, wydawanego na wniosek osoby zamierzającej prowadzić taką hodowlę lub utrzymywać takiego psa.

2. Zezwolenia, o którym mowa w ust. 1, nie wydaje się, a wydane cofa się, jeżeli pies będzie lub jest utrzymywany w warunkach i w sposób, które stanowią zagrożenie dla ludzi lub zwierząt.

3. Minister właściwy do spraw administracji publicznej, po zasięgnięciu opinii Związku Kynologicznego w Polsce, ustala, w drodze rozporządzenia, wykaz ras psów uznawanych za agresywne, biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia bezpieczeństwa ludzi i zwierząt.

Art. 11.

1. Zapewnianie opieki bezdomnym zwierzętom oraz ich wyłapywanie należy do zadań własnych gmin.

2. Minister właściwy do spraw administracji publicznej w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia, zasady i warunki wyłapywania bezdomnych zwierząt.

3. Wyłapywanie bezdomnych zwierząt oraz rozstrzyganie o dalszym postępowaniu z tymi zwierzętami odbywa się wyłącznie na mocy uchwały rady gminy podjętej po uzgodnieniu z powiatowym lekarzem weterynarii oraz po zasięgnięciu opinii upoważnionego przedstawiciela organizacji społecznej, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt.

4. Organizacje społeczne, których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, mogą zapewniać bezdomnym zwierzętom opiekę i w tym celu prowadzić schroniska dla zwierząt, w porozumieniu z właściwymi organami samorządu terytorialnego.
Art. 11a.

1. Rada gminy może w drodze uchwały przyjąć program zapobiegający bezdomności zwierząt obejmujący w szczególności:

1) sterylizację albo kastrację zwierząt;
2) poszukiwanie nowych właścicieli dla zwierząt;
3) usypianie ślepych miotów.

2. Koszty realizacji programu, o którym mowa w ust. 1, ponosi gmina.

Rozdział 3

Zwierzęta gospodarskie

Art. 12.

1. Kto utrzymuje zwierzęta gospodarskie jest obowiązany do zapewnienia im opieki i właściwych warunków bytowania.

2. Warunki chowu lub hodowli zwierząt nie mogą powodować urazów i uszkodzeń ciała lub innych cierpień.

4. Zabrania się tuczu gęsi i kaczek na stłuszczone wątroby.

4a. Z zastrzeżeniem ust. 4b zabrania się utrzymywania cieląt:

1) powyżej 8 tygodnia życia w pojedynczych boksach;

2) na uwięzi, z wyjątkiem pory karmienia, a w czasie jej trwania nie dłużej niż jedną godzinę.

4b. Przepis ust. 4a pkt 1 nie dotyczy gospodarstw rolnych, w których jednocześnie utrzymywane jest mniej niż 6 cieląt.

5. Obsada zwierząt ponad ustalone normy powierzchni dla danego gatunku, wieku i stanu fizjologicznego jest zabroniona.

6. Zabrania się importu zwierząt i produktów zwierzęcych uzyskanych w wyniku chowu lub hodowli z naruszeniem przepisów niniejszej ustawy.

6a. Utrzymujący zwierzęta gospodarskie przechowuje przez okres 3 lat dokumentację weterynaryjną dotyczącą przebiegu leczenia, przeprowadzonych zabiegów weterynaryjnych oraz padłych zwierząt.

7. Minister właściwy do spraw rolnictwa w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia, minimalne warunki utrzymywania poszczególnych gatunków zwierząt gospodarskich, mając na względzie zapewnienie im właściwej opieki.

Art. 13.

1. Wprowadzenie dotychczas niestosowanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej technologii chowu zwierząt wymaga uzyskania zezwolenia wojewody stwierdzającego, że technologia spełnia wymogi określone ustawą.

2. Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej określi, w drodze rozporządzenia, warunki, tryb i sposób wydawania zezwolenia, o którym mowa w ust. 1.

Art. 14.

1. Sposób i warunki używania zwierząt do pracy nie mogą stwarzać nieuzasadnionego zagrożenia dla ich życia i zdrowia ani zadawać im cierpienia.

2. Zabrania się w szczególności:

1) przeciążania zwierząt;

2) używania do pracy zwierząt chorych lub niedożywionych;

3) używania uprzęży, wędzideł, rzędów wierzchowych, juków, podków, pojazdów lub narzędzi mogących, ze względu na zły stan techniczny lub niewłaściwą konstrukcję, spowodować obrażenia ciała lub śmierć zwierzęcia;

4) używania do popędzania zwierząt przedmiotów lub narzędzi, które mogą spowodować okaleczenie zwierzęcia;

5) zmuszania do wyczerpującego kłusu lub galopu zwierząt ciągnących ładunek;

6) używania do zrywki drewna koni poniżej piątego roku życia.

3. Osoba wykorzystująca zwierzęta do pracy ma obowiązek zapewnić im, w ciągu każdej doby, wypoczynek dla regeneracji sił, właściwy dla danego gatunku.

Rozdział 4

Zwierzęta wykorzystywane do celów rozrywkowych, widowiskowych, filmowych, sportowych i specjalnych

Art. 15.

1. Warunki występów, treningów i tresury oraz metody postępowania ze zwierzętami wykorzystywanymi do celów rozrywkowych, widowiskowych, filmowych, sportowych i specjalnych nie mogą zagrażać ich życiu i zdrowiu ani powodować cierpienia.

2. Warunki występów zwierząt, o których mowa w ust. 1, muszą być określone w przygotowanym przez organizatora występu scenariuszu lub odpowiednim programie zatwierdzonym przez Głównego Lekarza Weterynarii albo wskazaną przez niego osobę.

3. Zabrania się stosowania wobec zwierząt farmakologicznych i mechanicznych metod i środków dopingujących.

4. Zwierzęta, o których mowa w ust. 1, powinny mieć zapewniony właściwy wypoczynek. Zabrania się w szczególności wykorzystywania tych zwierząt bezpośrednio po transporcie, bez regeneracji wypoczynkowo-ruchowej.

5. Zwierzętom, o których mowa w ust. 1, należy zapewnić opiekę lekarsko-weterynaryjną.

Art. 16.

Zabrania się wykorzystywania zwierząt w widowiskach i sportach noszących znamiona okrucieństwa, w szczególności zabrania się organizowania walk z udziałem byków, psów, kogutów.
Art. 17.

1. Do tresury i pokazów dla celów widowiskowo-rozrywkowych mogą być wykorzystywane tylko zwierzęta urodzone i wychowane w niewoli i tylko takie, którym mogą być zapewnione warunki egzystencji stosowne do potrzeb danego gatunku.

2. Tresura zwierząt do celów widowiskowo-rozrywkowych i obronnych nie może być prowadzona w sposób powodujący ich cierpienie.

3. Nie wolno prowadzić tresury zwierząt wyłącznie w celu zwiększenia ich agresywności.

4. Zabrania się zmuszania zwierząt do wykonywania czynności, które powodują ból lub są sprzeczne z ich naturą.

5. Zabrania się działalności menażerii objazdowych.

6. Zabrania się propagowania lub upowszechniania drastycznych scen zabijania, zadawania cierpienia lub innej przemocy, ze strony człowieka, której ofiarami są zwierzęta, chyba że sceny te mają na celu napiętnowanie okrutnego zachowania wobec zwierząt.

7. Do zwierząt, o których mowa w ust. 2, stosuje się odpowiednio przepisy art. 9.

8. Minister właściwy do spraw środowiska w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw kultury określi, w drodze rozporządzenia, minimalne warunki utrzymywania poszczególnych gatunków zwierząt wykorzystywanych do celów rozrywkowych, widowiskowych, filmowych, sportowych i specjalnych, mając na względzie zapewnienie im właściwej opieki.

Art. 18.

1. Zwierzęta wykorzystywane do celów rozrywkowych, widowiskowych, filmowych, sportowych i specjalnych mogą być przetrzymywane, hodowane i prezentowane jedynie w stadninach, cyrkach lub bazach cyrkowych oraz w miejscach przeznaczonych dla zwierząt wykorzystywanych do celów specjalnych, pod nadzorem Inspekcji Weterynaryjnej.

2. Przetrzymywanie, hodowla lub prezentacja zwierząt, o których mowa w ust. 1, musi być wykonywana w sposób gwarantujący bezpieczeństwo ludzi i zwierząt.

Rozdział 6

Zwierzęta wolno żyjące (dzikie)

Art. 21.

Zwierzęta wolno żyjące stanowią dobro ogólnonarodowe i powinny mieć zapewnione warunki rozwoju i swobodnego bytu, z wyjątkiem tych, o których mowa w art. 33a ust. 1.

Art. 22.

1. Pozyskiwanie zwierząt wolno żyjących (dzikich) w celu preparowania ich zwłok wymaga zezwolenia wojewody właściwego ze względu na miejsce wykonywania eksponatów.

2. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, wydaje się, jeżeli zwłoki zwierząt będą preparowane wyłącznie w celu naukowym, dydaktycznym lub edukacyjnym.

3. W zezwoleniu ustala się warunki i sposób pozyskiwania zwierząt, o których mowa w ust. 1, po uzyskaniu opinii starosty właściwego ze względu na miejsce pozyskiwania tych zwierząt.

4. Przepisów ust. 1-3 nie stosuje się do zwierząt wolno żyjących (dzikich), których pozyskiwanie regulują odrębne przepisy.

5. Zezwolenia, o którym mowa w ust. 1, nie wydaje się, a wydane cofa, jeżeli:

1) zachodzi uzasadniona potrzeba ochrony zasobów genetycznych;

2) przemawiają za tym względy sanitarne.

Art. 22a.

Pozyskiwanie zwierząt wolno żyjących (dzikich) w celu tworzenia kolekcji spreparowanych zwłok tych zwierząt wymaga zgody wojewody właściwego ze względu na miejsce tworzenia takiej kolekcji.

Rozdział 7

Transport zwierząt

Art. 24.

1. Transport zwierząt odbywa się środkami do tego celu przystosowanymi i jest prowadzony w odpowiednich warunkach, a w szczególności:

1) zwierzęta muszą być prawidłowo ulokowane, a używane uwięzi nie mogą im krępować leżenia i wstawania w czasie transportu;

2) podłogi pojazdów używanych do transportu powinny mieć odpowiednią nawierzchnię, zapewniającą przyczepność kończyn oraz umożliwiającą utrzymanie higieny;

3) środki transportu zwierząt powinny spełniać warunki utrzymania odpowiedniej temperatury, wentylacji, przestrzeni oraz naturalnej pozycji;

4) w trakcie dłuższego transportu zwierzęta muszą mieć zapewnioną odpowiednio często wodę i karmę oraz odpoczynek;

5) zwierzętom chorym lub rannym zapewnia się niezwłocznie pomoc weterynaryjną;

6) zwierzęta wwożone do kraju oraz wywożone za granicę muszą być wiezione najkrótszą drogą i bez zbędnych postojów, a ich odprawa graniczna odbywa się poza kolejnością.

2. Zabrania się:

1) transportu zwierząt:

a) w okresie okołoporodowym, który odpowiada 10% czasu trwania ciąży danego gatunku przed porodem i 48 godzinom po porodzie,

b) młodych do czasu zagojenia pępowiny albo oddzielonych od matek i niezdolnych do przyjmowania stałych pokarmów;

2) przeładunku zwierząt bez odpowiedniego zabezpieczenia;

3) transportu zwierząt jednokopytnych wielopoziomowymi środkami transportu przeznaczonymi do przewozu zwierząt oraz transportu grup koni, których kopyta są podkute;

4) transportu zwierząt chorych oraz rannych lub niesprawnych ruchowo, z wyjątkiem transportu zwierząt:

a) do leczenia,

b) do uboju sanitarnego,

c) przeznaczonych do doświadczeń.

3. Zwierzęta padłe oraz zwierzęta nienadające się do dalszego transportu muszą być usunięte na pierwszym postoju.

4. Odpowiedzialność za nieprzestrzeganie zasad i warunków wykonywania transportu, określonych w ust. 1-3, ponosi przewoźnik.

4a. Wykonywanie zarobkowego transportu drogowego zwierząt lub transportu zwierząt związanego z prowadzeniem innej działalności gospodarczej może odbywać się wyłącznie przy użyciu środków transportu dopuszczonych do tego celu.

4b. Środek transportu drogowego może być dopuszczony do użycia w transporcie zwierząt, jeżeli spełnia wymogi, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3 oraz w przepisach wydanych na podstawie ust. 5.

4c. Decyzję w sprawie dopuszczenia środka transportu drogowego do użycia w transporcie zwierząt wydaje powiatowy lekarz weterynarii na wniosek zainteresowanego przewoźnika.

4d. Decyzja, o której mowa w ust. 4c, zawiera w szczególności:

1) określenie numeru rejestracyjnego środka transportu drogowego;

2) określenie gatunku zwierząt, które mogą być transportowane przy użyciu danego środka;

3) określenie terminu ważności decyzji, z tym że nie może on być dłuższy niż 12 miesięcy;

4) rozstrzygnięcie, czy środek transportu może być wykorzystany do wykonywania transportu zwierząt trwającego dłużej niż osiem godzin.

4e. Powiatowy lekarz weterynarii cofa decyzję o dopuszczeniu środka transportu drogowego do użycia w transporcie zwierząt, jeżeli nie spełnia on wymagań, o których mowa w ust. 4b.

4f. Przewoźnik może zatrudniać do transportu zwierząt wyłącznie kierowców i konwojentów posiadających kwalifikacje niezbędne do transportowania zwierząt, potwierdzone przez powiatowego lekarza weterynarii.

4g. Decyzję, o której mowa w ust. 4c, dokumenty potwierdzające kwalifikacje, o których mowa w ust. 4f, oraz plan trasy przewoźnik dołącza do dokumentów przewozowych.

5. Minister właściwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw rolnictwa oraz w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i sposób transportu zwierząt, uwzględniając maksymalny czas transportu zwierząt, częstotliwość i czas trwania obowiązkowych postojów, zasady tworzenia i funkcjonowania punktów etapowych, wzór planu trasy oraz szczegółowe wymagania, jakie powinny spełniać środki transportu do przewozu zwierząt, sposób postępowania ze zwierzętami chorymi i padłymi, biorąc pod uwagę potrzebę zapewnienia odpowiednich i humanitarnych warunków transportu zwierząt.

6. Minister właściwy do spraw rolnictwa określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i tryb potwierdzania kwalifikacji dla kierowców i konwojentów, o których mowa w ust. 4f, uwzględniając w szczególności wzory zaświadczeń potwierdzających te kwalifikacje, sposób przeprowadzenia egzaminów i powoływania komisji egzaminacyjnych oraz szczegółowe programy szkoleń.

Art. 25.

Prowadzący pojazd mechaniczny, który potrącił zwierzę, obowiązany jest, w miarę możliwości, do zapewnienia mu stosownej pomocy lub zawiadomienia jednej ze służb, o których mowa w art. 33 ust. 3.

Rozdział 8

Zabiegi na zwierzętach

Art. 27.

1. Zabiegi lekarsko-weterynaryjne na zwierzętach są dopuszczalne dla ratowania ich życia lub zdrowia oraz dla koniecznego ograniczenia populacji i mogą być przeprowadzane wyłącznie przez osoby uprawnione.

2. Zabiegi lekarsko-weterynaryjne i zootechniczne lub inne zabiegi wynikające z technologii produkcji mogą być wykonywane na zwierzętach wyłącznie przez osoby posiadające kwalifikacje określone odrębnymi przepisami, z zachowaniem koniecznej ostrożności, w sposób zapewniający ograniczenie cierpień i stresu zwierzęcia.

3. Zabiegi powodujące ból wykonuje się w znieczuleniu ogólnym albo miejscowym, z wyjątkiem tych zabiegów, które według zasad sztuki weterynaryjnej wykonuje się bez znieczulenia.

Rozdział 9

Procedury doświadczalne z użyciem zwierząt

Art. 28.

1. Doświadczenia i testy na zwierzętach są dopuszczalne tylko wtedy, gdy są konieczne do badań naukowych, dydaktyki w szkołach wyższych lub ochrony zdrowia ludzi bądź zwierząt, jeżeli celów tych nie można osiągnąć w inny sposób z powodu braku odpowiednich metod alternatywnych. Osoba, która ma przeprowadzać doświadczenia lub testy na zwierzętach, ma obowiązek korzystać z międzynarodowej informacji w danej dziedzinie nauki, by wyeliminować powtarzanie doświadczeń, jeżeli nie są one konieczne.
2. W celu opiniowania doświadczeń i testów, o których mowa w ust. 1, tworzy się Krajową Komisję Etyczną do Spraw Doświadczeń na Zwierzętach, zwaną dalej "Krajową Komisją Etyczną", oraz lokalne, w szczególności międzyuczelniane lub uczelniane, komisje etyczne do spraw doświadczeń na zwierzętach, zwane dalej "lokalnymi komisjami etycznymi".

3. Minister właściwy do spraw nauki powołuje Krajową Komisję Etyczną, liczącą 15 członków, w skład której wchodzą przedstawiciele nauk biologicznych, medycznych, weterynaryjnych, humanistycznych oraz przedstawiciele organizacji pozarządowych, których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt.

4. Krajowa Komisja Etyczna powołuje lokalne komisje etyczne, liczące od 5 do 15 członków, w skład których wchodzą przedstawiciele nauk biologicznych, medycznych, weterynaryjnych, humanistycznych oraz przedstawiciele organizacji pozarządowych, których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt.

5. Krajowa Komisja Etyczna ustala ogólne zasady funkcjonowania lokalnych komisji etycznych i wydawania przez nie opinii o dopuszczalności przeprowadzania doświadczeń lub testów na zwierzętach oraz rozpatruje odwołania od opinii lokalnych komisji etycznych. Zezwolenie na prowadzenie badań wydaje kierownik jednostki organizacyjnej upoważnionej do przeprowadzania doświadczeń lub testów na zwierzętach, o której mowa w ust. 8, po uzyskaniu pozytywnej opinii odpowiedniej komisji etycznej.

6. W obradach Krajowej Komisji Etycznej oraz lokalnych komisji etycznych nie mogą uczestniczyć z prawem głosu osoby, których dotyczy wydawana opinia.

8. Doświadczenia i testy na zwierzętach mogą być przeprowadzane wyłącznie w umieszczonych w wykazie, o którym mowa w ust. 10, jednostkach organizacyjnych szkół wyższych, instytutach naukowo-badawczych, placówkach naukowych Polskiej Akademii Nauk, urzędowych laboratoriach weterynaryjnych oraz wytwórniach leków lub biopreparatów i przez osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje oraz indywidualne zezwolenie wydane przez kierownika właściwej jednostki organizacyjnej.

8a. Kierownik jednostki organizacyjnej, o której mowa w ust. 8, wyznacza, w porozumieniu z lokalną komisją etyczną, osobę odpowiedzialną za opiekę nad zwierzętami, zapewnienie zachowania warunków bytowania określonych w ustawie i przepisach wydanych na jej podstawie oraz za przebieg doświadczeń zgodnych z protokołem zatwierdzonym przez lokalną komisję etyczną.

8b. Jednostka organizacyjna, o której mowa w ust. 8, jest obowiązana do prowadzenia dokumentacji dotyczącej zwierząt wykorzystywanych do doświadczeń lub testów obejmującej w szczególności liczby i gatunki zwierząt nabytych w tym celu, miejsce ich pochodzenia i dane dostawców oraz dokumentację doświadczeń przeprowadzanych na tych zwierzętach. Dokumentacja ta ma być przechowywana przez okres 3 lat i udostępniana Inspekcji Weterynaryjnej na każde jej żądanie.

9. Procedura doświadczeń lub testów przeprowadzanych na zwierzętach musi być zgodna z opinią lokalnej komisji etycznej, o której mowa w ust. 5, i podlega kontroli.

10. Minister właściwy do spraw nauki prowadzi wykaz jednostek, o których mowa w ust. 8, i ogłasza go w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".

11. Minister właściwy do spraw nauki, w drodze rozporządzenia, określi tryb składania wniosków o umieszczenie w wykazie i o skreślenie z tego wykazu, mając na względzie konieczność ujednolicenia wymagań dotyczących składanych wniosków.

Art. 29.

1. Do doświadczeń i testów należy używać zwierząt umożliwiających uzyskanie celu naukowego lub diagnostycznego.

1a. Z zastrzeżeniem ust. 5 zabrania się używania do doświadczeń i testów zwierząt niepochodzących z hodowli zwierząt laboratoryjnych.

1b. Zabrania się używania do doświadczeń zwierząt bezdomnych.

2. Hodowlę zwierząt laboratoryjnych można prowadzić po uzyskaniu zezwolenia wojewódzkiego lekarza weterynarii.

3. Zezwolenie na hodowlę zwierząt laboratoryjnych jest wydawane, jeżeli zwierzęta utrzymywane będą w warunkach odpowiednich dla danego gatunku, a w szczególności będą miały zapewnioną możliwość ruchu, dostateczne zaopatrzenie w karmę i wodę oraz właściwą opiekę.

3a. Wniosek o wydanie zezwolenia na hodowlę zwierząt laboratoryjnych zawiera w szczególności następujące dane:

1) imię, nazwisko, miejsce zamieszkania i adres albo nazwę, siedzibę i adres wnioskodawcy;

2) określenie gatunku zwierząt, które będą przedmiotem hodowli;

3) wskazanie udokumentowanego tytułu prawnego do obiektów i gruntów, na których ma być prowadzona wnioskowana działalność;

4) wskazanie posiadanych kwalifikacji i doświadczenia wnioskodawcy i osób odpowiedzialnych za opiekę nad zwierzętami w zakresie hodowli zwierząt laboratoryjnych;

5) dotyczące wyposażenia obiektów, w których ma być prowadzona wnioskowana działalność.
3b. Zezwolenie na hodowlę zwierząt laboratoryjnych może zostać cofnięte, jeżeli zwierzęta utrzymywane są w sposób niezgodny z warunkami, o których mowa w ust. 3.

4. Minister właściwy do spraw rolnictwa w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw nauki określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki utrzymywania zwierząt w hodowlach zwierząt laboratoryjnych oraz w jednostkach prowadzących doświadczenia lub testy, mając na względzie konieczność zapewnienia tym zwierzętom właściwej opieki i warunków bytowania, a w szczególności minimalnej przestrzeni umożliwiającej swobodę ruchu oraz odpowiedniego pojenia i karmienia, biorąc pod uwagę humanitarne traktowanie tych zwierząt.

5. Dopuszcza się używanie do doświadczeń lub testów:

1) zwierząt wolno żyjących (dzikich) albo gospodarskich, jeżeli cel doświadczenia lub testu nie może być osiągnięty przy użyciu innych zwierząt;
2) zwierząt gatunków uznanych za zagrożone wyginięciem, o których mowa w Załączniku I do Konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem, sporządzonej w Waszyngtonie dnia 3 marca 1973 r. (Dz.U. z 1991 r. Nr 27, poz. 112 oraz z 2000 r. Nr 66, poz. 802), jeżeli doświadczenie lub test ma na celu ochronę tych gatunków albo kiedy użycie tych zwierząt jest niezbędne dla osiągnięcia ważnego celu biomedycznego.

Art. 30.

1. Doświadczenia powodujące ból lub inne cierpienie należy przeprowadzać w znieczuleniu ogólnym albo miejscowym i tylko raz na tym samym zwierzęciu, chyba że natura doświadczenia wymaga jego powtórzenia. Tylko w wyjątkowych przypadkach, gdy dobro nauki tego wymaga, można dokonać doświadczenia bez znieczulenia.

2. Doświadczenia i prace badawcze, o których mowa w ust. 1, wymagają każdorazowej zgody właściwej lokalnej komisji etycznej.

3. Zwierzę o wyższym rozwoju czynności psychicznych poddane doświadczeniu, zdolne do życia, powinno być leczone i przekazane w miejsce umożliwiające mu dalszą egzystencję.

4. Zwierzę poddane doświadczeniu, w wyniku którego nastąpiła rozległa interwencja chirurgiczna, a natura doświadczenia nie wymaga utrzymania go przy życiu i poddania leczeniu, uśmierca się przed przebudzeniem z narkozy.

Art. 31.

Zabrania się:

1) pozbawiania zwierząt używanych do doświadczeń zdolności wydawania głosu;

2) przeprowadzania na zwierzętach testów środków kosmetycznych oraz testów środków higienicznych, jeżeli dostępne są metody alternatywne;

3) przeprowadzania dla celów dydaktycznych doświadczeń na zwierzętach, powodujących ich zbędne cierpienie, jeżeli cel ten można osiągnąć w inny sposób.

Art. 32.

Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, określi:

1) szczegółowy sposób powoływania, organizację, działalność, sposób finansowania Krajowej Komisji Etycznej oraz lokalnych komisji etycznych, o których mowa w art. 28 ust. 3 i 4, uwzględniając tryb wyłaniania kandydatów do poszczególnych komisji, a także sposób ustalania ich wynagrodzeń, biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia sprawnego działania komisji oraz wprowadzenie kadencyjności pełnienia funkcji przez członków tych komisji;

2) szczegółowe warunki przeprowadzania doświadczeń lub testów na zwierzętach oraz sposób ich kontrolowania, uwzględniając określenie sposobu prowadzenia rejestru zwierząt laboratoryjnych oraz dokumentacji doświadczeń lub testów przeprowadzanych na zwierzętach przez jednostki organizacyjne uprawnione do ich przeprowadzania, mając na względzie potrzebę prowadzenia właściwej dokumentacji doświadczeń lub testów, kwalifikacje osób kierujących doświadczeniami lub testami, a także zapewnienie właściwej kontroli nad wykonywaniem tych doświadczeń lub testów.

Rozdział 10

Ubój, uśmiercanie i ograniczenie populacji zwierząt

Art. 33.

1. Uśmiercanie zwierząt może być uzasadnione wyłącznie:

1) potrzebą gospodarczą;

2) względami humanitarnymi;

3) koniecznością sanitarną;

4) nadmierną agresywnością, powodującą bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia ludzkiego, a także dla zwierząt hodowlanych lub dziko żyjących;

5) potrzebami nauki, z zastrzeżeniem przepisów rozdziału 9;

6) wykonywaniem zadań związanych z ochroną przyrody.

1a. Uśmiercanie zwierząt może odbywać się wyłącznie w sposób humanitarny polegający na zadawaniu przy tym minimum cierpienia fizycznego i psychicznego.

1b. Jeżeli minister właściwy do spraw środowiska lub wojewoda wydał zezwolenie na zabicie zwierząt objętych ochroną gatunkową, mogą one być uśmiercone przy użyciu broni myśliwskiej przez osoby uprawnione do posiadania tej broni.

2. Jeżeli zachodzą przyczyny, o których mowa w ust. 1 pkt 2-5, zwierzę może być uśmiercone za zgodą właściciela, a w braku jego zgody, na podstawie orzeczenia lekarza weterynarii. Ustalenie właściciela i uzyskanie jego zgody nie dotyczy zwierząt chorych na choroby zwalczane z urzędu.

3. W przypadku konieczności bezzwłocznego uśmiercenia, w celu zakończenia cierpień zwierzęcia, potrzebę jego uśmiercenia stwierdza lekarz weterynarii, członek Polskiego Związku Łowieckiego, inspektor organizacji społecznej, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, funkcjonariusz Policji, straży miejskiej lub gminnej, Straży Granicznej, pracownik Służby Leśnej lub Służby Parków Narodowych, strażnik Państwowej Straży Łowieckiej, strażnik łowiecki lub strażnik Państwowej Straży Rybackiej.

3a. Gdy bezzwłoczne uśmiercenie zwierzęcia jest niezbędne do realizacji zadań związanych z ochroną przyrody na obszarze parku narodowego, potrzebę uśmiercenia zwierzęcia stanowiącego zagrożenie stwierdza w decyzji administracyjnej dyrektor parku narodowego, na którego obszarze znajduje się to zwierzę. Uprawnionymi do wykonania decyzji są upoważnieni przez dyrektora parku narodowego pracownicy wchodzący w skład Służby Parków Narodowych.

4. W sytuacji, o której mowa w ust. 3 i 3a, dopuszczalne jest użycie broni palnej przez osobę uprawnioną.
Art. 33a.

1. W przypadku gdy zwierzęta stanowią nadzwyczajne zagrożenie dla życia, zdrowia lub gospodarki człowieka, w tym gospodarki łowieckiej, dopuszcza się podjęcie działań mających na celu ograniczenie populacji tych zwierząt.

2. Wojewoda, po zasięgnięciu opinii Państwowej Rady Ochrony Przyrody, organizacji społecznej, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, oraz Polskiego Związku Łowieckiego, określi, w drodze rozporządzenia porządkowego, miejsce, warunki, czas i sposoby ograniczenia populacji zwierząt, o których mowa w ust. 1.

3. Zdziczałe psy i koty przebywające bez opieki i dozoru człowieka na terenie obwodów łowieckich w odległości większej niż 200 m od zabudowań mieszkalnych i stanowiące zagrożenie dla zwierząt dziko żyjących, w tym zwierząt łownych, mogą być zwalczane przez dzierżawców lub zarządców obwodów łowieckich. Art. 33 ust. 4 stosuje się odpowiednio.

Art. 34.

1. Zwierzę kręgowe w ubojni może zostać uśmiercone tylko po uprzednim pozbawieniu świadomości przez osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje.

2. Pomieszczenie poczekalni przedubojowej powinno być izolowane akustycznie i oddzielone przegrodą od pomieszczenia przeznaczonego do pozbawiania świadomości. Podobnie powinno być oddzielone pomieszczenie przeznaczone do pozbawiania świadomości od pomieszczeń, w których dokonuje się wykrwawiania oraz dalszych czynności obróbki poubojowej.

3. W uboju domowym zwierzęta kopytne mogą być uśmiercane tylko po uprzednim ich pozbawieniu świadomości przez przyuczonego ubojowca.

4. Zabrania się:

1) uśmiercania zwierząt w okresie okołoporodowym, z wyjątkiem potrzeb badań naukowych;

2) uboju lub uśmiercania zwierząt kręgowych przy udziale dzieci lub w ich obecności;

3) wytrzewiania (patroszenia), oparzania, zdejmowania skóry, wędzenia i oddzielania części zwierząt stałocieplnych, przed ustaniem odruchów oddechowych i mięśniowych.

6. Minister właściwy do spraw rolnictwa określi, w drodze rozporządzenia:

1) kwalifikacje osób uprawnionych do zawodowego uboju,

2) warunki wyładunku, przemieszczania, przetrzymywania, unieruchamiania w celu dokonania uboju lub uśmiercenia zwierząt,

3) warunki i metody uboju i uśmiercania zwierząt stosownie do gatunku
- mając na względzie zapewnienie humanitarnego traktowania zwierząt podczas ich uboju lub uśmiercania.

Rozdział 10a

Nadzór nad przestrzeganiem przepisów o ochronie zwierząt

Art. 34a.

1. Inspekcja Weterynaryjna sprawuje nadzór nad przestrzeganiem przepisów o ochronie zwierząt.

2. W zakresie wykonywania nadzoru, o którym mowa w ust. 1, pracownicy Inspekcji Weterynaryjnej oraz osoby wyznaczone przez organy tej Inspekcji posiadają uprawnienia określone w przepisach o zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, badaniu zwierząt rzeźnych i mięsa oraz o Inspekcji Weterynaryjnej.

3. Organizacje społeczne, których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, mogą współdziałać z Inspekcją Weterynaryjną w sprawowaniu nadzoru, o którym mowa w ust. 1.

4. Przy wykonywaniu nadzoru nad przestrzeganiem przepisów o ochronie zwierząt w zakresie utrzymywania zwierząt wykorzystywanych do doświadczeń i testów oraz przeprowadzenia tych doświadczeń lub testów Inspekcja Weterynaryjna współpracuje z Krajową Komisją Etyczną oraz z lokalnymi komisjami etycznymi.

Rozdział 11

Przepisy karne

Art. 35.

1. Kto zabija, uśmierca zwierzę albo dokonuje uboju zwierzęcia z naruszeniem przepisów art. 6 ust. 1, art. 33 lub art. 34 ust. 1-4 albo znęca się nad nim w sposób określony w art. 6 ust. 2 i art. 31, podlega karze pozbawienia wolności do roku, ograniczenia wolności albo grzywnie.

2. Jeżeli sprawca czynu określonego w ust. 1 działa ze szczególnym okrucieństwem,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

3. W razie skazania za przestępstwo określone w ust. 1, sąd może orzec przepadek zwierzęcia, a w razie skazania za przestępstwo określone w ust. 2, sąd orzeka przepadek zwierzęcia
- jeżeli sprawca jest jego właścicielem.

4. W razie skazania za przestępstwo określone w ust. 1 lub 2, sąd może orzec wobec sprawcy zakaz wykonywania określonego zawodu, prowadzenia określonej działalności lub wykonywania czynności wymagających zezwolenia, które są związane z wykorzystywaniem zwierząt lub oddziaływaniem na nie, a także może orzec przepadek narzędzi lub przedmiotów służących do popełnienia przestępstwa oraz przedmiotów pochodzących z przestępstwa.

5. W razie skazania za przestępstwo określone w ust. 1 lub 2, sąd może orzec nawiązkę w wysokości od 25 zł do 2500 zł na cel związany z ochroną zwierząt, wskazany przez sąd.
Art. 37.

1. Kto narusza nakazy albo zakazy określone w art. 9, art. 12 ust. 1-6, art. 13 ust. 1, art. 14, art. 15 ust. 1-5, art. 16, art. 17 ust. 1-7, art. 18, art. 22 ust. 1, art. 22a, art. 24 ust. 1-3, art. 25, art. 27, art. 28 ust. 1, 5 i 8-9, art. 29 ust. 1 i art. 30,
podlega karze aresztu lub grzywny.

2. Usiłowanie, podżeganie i pomocnictwo do czynu określonego w ust. 1 jest karalne.

3. W razie ukarania za wykroczenie, o którym mowa w ust. 1, można orzec przepadek narzędzi lub przedmiotów służących do popełnienia wykroczenia oraz przedmiotów z niego pochodzących, jak również można orzec przepadek zwierzęcia.

4. W razie popełnienia wykroczenia, o którym mowa w ust. 1, można orzec nawiązkę w wysokości do 1 000 zł na cel związany z ochroną zwierząt.

Art. 37a.

1. Kto prowadzi hodowlę lub utrzymuje psa rasy uznawanej za agresywną bez wymaganego zezwolenia,
podlega karze aresztu lub grzywny.

2. W razie ukarania za wykroczenie, o którym mowa w ust. 1, można orzec przepadek zwierzęcia.

Art. 37b.

Kto, wykonując działalność w zakresie zarobkowego transportu drogowego zwierząt:

1) transportuje zwierzęta środkami transportu, które nie zostały dopuszczone do użycia w transporcie zwierząt przez powiatowego lekarza weterynarii, lub

2) nie zapewnia transportowanym zwierzętom warunków transportu określonych w ustawie oraz w przepisach wydanych na podstawie art. 24 ust. 5 i 6, podlega karze aresztu lub grzywny.

Art. 37c.

1. Kto prowadzi hodowlę zwierząt laboratoryjnych:

1) bez wymaganego zezwolenia lub

2) nie zapewnia zwierzętom utrzymywanym w tych hodowlach właściwych warunków bytowania,
podlega karze aresztu lub grzywny.

2. W razie ukarania za wykroczenie, o którym mowa w ust. 1, można orzec przepadek zwierząt.

Art. 38.

1. Sąd przekazuje zawiadomienie o wydanym prawomocnym orzeczeniu o przepadku zwierzęcia organizacji społecznej, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, biorącej udział w postępowaniu lub innej organizacji o takim samym statutowym celu działania.

2. Organizacja społeczna, o której mowa w ust. 1, po otrzymaniu zawiadomienia jest obowiązana powiadomić niezwłocznie powiatowego lekarza weterynarii o wejściu w posiadanie zwierzęcia.

3. Po otrzymaniu powiadomienia, o którym mowa w ust. 2, powiatowy lekarz weterynarii niezwłocznie przeprowadza badanie zwierzęcia.

4. Organizacja społeczna, o której mowa w ust. 2, przekazuje zwierzę nieodpłatnie:

1) schronisku dla zwierząt, jeżeli jest to zwierzę domowe lub laboratoryjne, lub

2) państwowej jednostce organizacyjnej prowadzącej gospodarstwo rolne, jeżeli jest to zwierzę gospodarskie, lub

3) ogrodowi zoologicznemu lub schronisku dla zwierząt, jeżeli jest to zwierzę wykorzystywane do celów rozrywkowych, widowiskowych, filmowych, sportowych lub utrzymywane w ogrodach zoologicznych.

5. Przekazanie zwierzęcia, o którym mowa w ust. 4, następuje za zgodą podmiotu, któremu zwierzę ma być przekazane.

6. W przypadku braku zgody, o której mowa w ust. 5, lub wystąpienia innych okoliczności uniemożliwiających przekazanie zwierzęcia podmiotom, o których mowa w ust. 4, zwierzę może zostać nieodpłatnie przekazane innej osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej albo osobie fizycznej, która zapewni mu właściwą opiekę.

7. Z przekazania zwierzęcia sporządza się protokół, który zawiera:

1) datę przekazania zwierzęcia;

2) nazwę, siedzibę i adres organizacji społecznej przekazującej zwierzę;

3) nazwę i siedzibę osoby prawnej lub innej jednostki organizacyjnej albo imię, nazwisko, miejsce zamieszkania i adres osoby fizycznej, której zwierzę jest przekazywane;

4) określenie gatunku, wieku i płci zwierzęcia;

5) informację o stanie zdrowia zwierzęcia.

8. Koszty wykonania orzeczenia o przepadku zwierzęcia ponosi skazany.

Art. 39.

1. W sprawach o przestępstwa określone w art. 35 ust. 1 i 2, jeżeli nie działa pokrzywdzony, prawa pokrzywdzonego może wykonywać organizacja społeczna, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt.

Art. 40.

Organizacje społeczne, których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, mogą współdziałać z właściwymi instytucjami państwowymi i samorządowymi w ujawnianiu oraz ściganiu przestępstw i wykroczeń określonych w ustawie.

Rozdział 12

Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe

Art. 43.

Traci moc rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. o ochronie zwierząt (Dz.U. z 1932 r. Nr 42, poz. 417, z 1969 r. Nr 13, poz. 95, z 1971 r. Nr 12, poz. 115 i z 1997 r. Nr 88, poz. 554).

Art. 44.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, z tym że przepis art. 12 ust. 4 oraz art. 34 ust. 3 w zakresie wykonywania uboju przez przyuczonego ubojowca wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1999 r.
Avatar użytkownika
dalmibea
Site Admin
 
Posty: 6291
Dołączył(a): So lut 20, 2010 5:58 pm

Re: Ustawa o ochronie zwierząt

Postprzez dalmibea » So mar 03, 2012 3:01 am

Projekt nowelizacji ustawy


Ustawa

z dnia …..................... 2011 r.

o zmianie ustawy o ochronie zwierząt
oraz ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach

Art. 1.

W ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2003 r. Nr 106, poz. 1002, z poźn. zm. )) wprowadza się następujące zmiany:

1) art. 2 otrzymuje brzmienie:
„Art. 2. 1. Ustawa reguluje postępowanie ze zwierzętami kręgowymi.
2. Ustawy nie stosuje się do procedur stanowiących doświadczenie w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 21 stycznia 2005 r. o doświadczeniach na zwierzętach (Dz. U. Nr 33, poz. 289, z 2006 r. Nr 171, poz. 1225 i Nr 220, poz. 1600 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97).”;
2) w art. 4. dodaje się pkt. 25 w brzmieniu:
,,25) ,,schronisku” - rozumie się przez to miejsce przeznaczone do opieki nad zwierzętami domowymi w liczbie większej niż 30 z wyłączeniem ryb, płazów, gryzoni, gadów i ptaków oraz miejsc chowu i hodowli zwierząt zarejestrowanych
w organizacjach społecznych, których wykaz określi w drodze rozporządzenia
minister rolnictwa;”
3) w art. 6:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Zabrania się zabijania zwierząt za wyjątkiem:
1) uboju zwierząt gospodarskich,
2) połowu ryb zgodnie z przepisami o rybołówstwie i rybactwie śródlądowym,
3) konieczności bezzwłocznego uśmiercenia,
4) działań niezbędnych do usunięcia poważnego zagrożenia sanitarnego ludzi lub zwierząt,
5) usuwania osobników bezpośrednio zagrażających ludziom lub innym zwierzętom, jeżeli nie jest możliwy inny sposób usunięcia zagrożenia,
6) polowań, odstrzałów i ograniczania populacji zwierząt łownych,
7) usypiania ślepych miotów
- prowadzonych zgodnie z art. 33 oraz przepisami odrębnymi.”,
b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„1a. Zabrania się znęcania nad zwierzętami.”,
c) w ust. 2 pkt 10. i 14. otrzymują brzmienie:
,,10) utrzymywanie zwierząt w niewłaściwych warunkach bytowania, w tym utrzymywanie ich w stanie rażącego zaniedbania lub niechlujstwa, bądź w pomieszczeniach albo klatkach uniemożliwiających im zachowanie naturalnej pozycji;”;
,,14) trzymanie zwierząt innych niż gospodarskie na uwięzi w sposób stały nie dłużej niż 12 godzin w ciągu doby lub powodujący u nich uszkodzenie ciała lub cierpienie oraz niezapewniający możliwości niezbędnego ruchu. Długość uwięzi nie może być krótsza niż 3 metry,”;
d) w ust. 2 dodaje się pkt. 16, 17, 18, 19, 20 w następującym brzmieniu:
,,16) używanie do pracy albo w celach sportowych lub rozrywkowych zwierząt
chorych, a także zbyt młodych lub starych oraz zmuszanie ich do czynności,
których wykonywanie może spowodować ból,”;
,,17) praktykowanie zachowań seksualnych polegających na obcowaniu płciowym
ze zwierzętami, których celem jest wykorzystywanie zwierząt (zoofilia),”
,,18) wystawianie zwierzęcia domowego lub gospodarskiego na działanie
warunków atmosferycznych, które zagrażają jego zdrowiu lub życiu,”
,,19) podnoszenie żywych ryb za pokrywy skrzelowe, ich transport lub sprzedaż bez
wody w ilości uniemożliwiającej pływanie w pełnym zanurzeniu i w stanie
uniemożliwiającym oddychanie skrzelami,”
,,20) utrzymanie zwierzęcia bez odpowiedniego pokarmu lub wody przez okres
wykraczający poza minimalne potrzeby właściwe dla gatunku,”
4) w art. 7:
a) w ust. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
„1) schronisku dla zwierząt, jeżeli jest to zwierzę domowe lub laboratoryjne, zwierzęta gospodarskie mogą być umieszczane w indywidualnych gospodarstwach rolnych wskazanych przez wójta, burmistrza lub prezydenta”;
b) uchyla się pkt 2;
c) ust. 1a otrzymuje brzmienie:
„1a. Decyzja, o której mowa w ust. 1, podejmowana jest z urzędu lub na wniosek Policji, straży gminnej, lekarza weterynarii lub upoważnionego przedstawiciela organizacji społecznej, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt.”,
d) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
3. W przypadkach niecierpiących zwłoki, gdy dalsze pozostawanie zwierzęcia u dotychczasowego właściciela lub opiekuna zagraża jego życiu i zdrowiu, policjant, strażnik gminny lub upoważniony przedstawiciel organizacji społecznej, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, odbiera mu zwierzę, zawiadamiając o tym niezwłocznie wójta (burmistrza, prezydenta miasta), celem podjęcia decyzji w przedmiocie odebrania zwierzęcia.”;
5) po art. 10 dodaje się art. 10a i 10b w brzmieniu:
„Art. 10a. 1. Zabrania się:
1) wprowadzania do obrotu zwierząt domowych na targowiskach, targach i giełdach;
2) wprowadzania do obrotu psów i kotów poza miejscami ich chowu lub hodowli.
3) prowadzenia targowisk, targów i giełd ze sprzedażą zwierząt domowych.
2. Zabrania się rozmnażania psów i kotów w celach handlowych;
3. Zabrania się puszczania psów bez możliwości ich kontroli i bez oznakowania umożliwiającego identyfikację właściciela lub opiekuna.
4. Zakaz, o którym mowa w ust. 3, nie dotyczy terenu prywatnego, jeżeli teren ten jest ogrodzony w sposób uniemożliwiający psu wyjście.
5. Zakaz, o którym mowa w ust.1 pkt 2) nie dotyczy podmiotów prowadzących schroniska dla zwierząt oraz organizacji społecznych, których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt;
6. Zakaz, o którym mowa w ust.2 nie dotyczy hodowli zwierząt zarejestrowanych w organizacjach społecznych, których wykaz określi w drodze rozporządzenia minister rolnictwa,”
,,Art. 10b. Zabrania się nabywania:
1) zwierząt innych niż gospodarskie na targach, targowiskach i giełdach;
2) psów i kotów poza miejscami ich chowu lub hodowli.
3) zakaz, o którym mowa w ust 2) nie dotyczy nabycia psów i kotów od
podmiotów prowadzących schroniska dla zwierząt oraz organizacji społecznych,
których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt;”
6) w art. 11:
a) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Zabrania się odławiania zwierząt bezdomnych bez zapewnienia im miejsca w schronisku dla zwierząt lub nowego właściciela, chyba że zwierzę stwarza poważne zagrożenie dla ludzi lub innych zwierząt. Odławianie bezdomnych zwierząt odbywa się wyłącznie na podstawie uchwały rady gminy, o której mowa w art. 11a.”,
b) dodaje się ust. 5 w brzmieniu:
„5. Zabrania się prowadzenia schronisk dla zwierząt przez podmioty inne niż jednostki samorządu terytorialnego i ich jednostki organizacyjne lub organizacje społeczne pożytku publicznego, których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt.
7) art. 11a otrzymuje brzmienie:
„Art. 11a. 1. Rada gminy określa, w drodze uchwały, corocznie do dnia 31 marca, program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt.
2. Program, o którym mowa w ust. 1, obejmuje:
1) zapewnienie bezdomnym zwierzętom miejsca w schronisku;
2) opiekę nad wolnożyjącymi kotami miejskimi, w tym ich sezonowe dokarmianie;
3) odławianie bezdomnych zwierząt;
4) obligatoryjną sterylizację albo kastrację zwierząt w schroniskach;
5) poszukiwanie właścicieli dla bezdomnych zwierząt;
6) usypianie ślepych miotów.
7) wskazanie indywidualnego gospodarstwa rolnego w celu zapewnienia miejsca dla
zwierząt gospodarskich, w przypadku niemożności przyjęcia zwierzęcia przez
schronisko dla zwierząt.
8. zapewnienie całodobowej opieki weterynaryjnej w przypadkach zdarzeń
drogowych z udziałem zwierząt.
3. Program, o którym mowa w ust. 1, może obejmować plan znakowania zwierząt w gminie.
4. Realizacja zadań, o których mowa w ust. 2 pkt 3-6, może zostać powierzona podmiotowi prowadzącemu schronisko dla zwierząt.
5. Program, o którym mowa w ust. 1, zawiera wskazanie wysokości środków finansowych przeznaczonych na jego realizację oraz sposób wydatkowania tych środków. Koszty realizacji programu ponosi gmina.
6. Projekt programu, o którym mowa w ust. 1, przygotowuje wójt, burmistrz lub prezydent miasta.
7. Projekt programu, o którym mowa w ust. 1, wójt, burmistrz lub prezydent miasta najpóźniej do dnia 1 lutego przekazuje do zaopiniowania właściwemu powiatowemu lekarzowi weterynarii oraz organizacjom społecznym, których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, działającym na obszarze gminy.
8. Podmioty, o których mowa w ust. 7, w terminie 21 dni wydają opinie do przekazanego projektu programu, o którym mowa w ust. 1. Brak opinii w tym terminie uznaje się za akceptację przesłanego programu.”;
8. w art. 33:
a) uchyla się ust. 1;
b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Jeżeli zachodzą przyczyny, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5, zwierzę może być uśmiercone bez zgody właściciela na podstawie orzeczenia lekarza weterynarii. Ustalenie właściciela i uzyskanie jego zgodny nie dotyczy zwierząt chorych na choroby podlegające obowiązkowi zwalczania na podstawie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt”;
c) ust.3 otrzymuje brzmienie:
,,3. W przypadku konieczności bezzwłocznego uśmiercenia, w celu zakończenia
cierpień zwierzęcia, potrzebę jego uśmiercenia stwierdza lekarz weterynarii,
inspektor organizacji społecznej, której statutowym celem działania jest ochrona
zwierząt, funkcjonariusz policji, straży miejskiej lub gminnej, straży granicznej,
strażnik Państwowej Straży Łowieckiej, strażnik łowiecki, lub strażnik
Państwowej Straży Rybackiej”;
d) ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. W razie konieczności bezzwłocznego uśmiercenia, czynność tą dokonuje się przez:
1) podanie środka usypiającego - przez lekarza weterynarii;
2) zastrzelenie - przez osobę uprawnioną do użycia broni palnej, stosuje się tylko do dzikich zwierząt.”;
9) w art. 33a:
a) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Z upoważnienia dzierżawcy lub zarządcy obwodu łowieckiego można podjąć działania zapobiegające wałęsaniu się psów na terenie obwodu poprzez:
1) ustalenie właściciela psa w celu pouczenia go o obowiązku sprawowania kontroli nad zwierzęciem;
2) odłowienie psa i dostarczenie go właścicielowi, a jeżeli ustalenie tej osoby nie jest możliwe do schroniska dla zwierząt; odłowienie i dostarczenie psa odbywa się na koszt właściciela.”,
b) dodaje się ust. 4 i 5 w brzmieniu:
„4. Udzielający upoważnienia dzierżawca lub zarządca obwodu łowieckiego ponosi odpowiedzialność za szkody wyrządzone w związku z odłowem psów na jego obszarze.
5. Myśliwy, który na terenie obwodu łowieckiego napotka porzuconego psa lub kota, w szczególności pozostawionego na uwięzi, ma obowiązek powiadomić o tym najbliższe schronisko dla zwierząt, straż gminną lub Policję i udzielić pomocy w schwytaniu i odtransportowaniu zwierzęcia do schroniska.”;
10) w art. 35:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
,,1. Kto zabija, uśmierca zwierzę albo dokonuje uboju zwierzęcia z naruszeniem
przepisów art.6 ust.1, art. 33, art.33a lub art. 34 ust. 1-4, albo znęca się nad nim w
sposób określony w art. 6 ust. 2,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia
wolności do 2 lat.
b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
,,2. Jeżeli sprawca czynu określonego w ust. 1 działa ze szczególnym
okrucieństwem,
podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
c) po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu:
„3a. W razie skazania za przestępstwo określone w ust. 2 sąd orzeka zakaz posiadania zwierząt od roku do lat 10; zakaz orzeka się w latach”;
11) po art. 37d dodaje się art. 37e w brzmieniu:
„Art. 37e. Kto narusza zakazy określone w art. 10b
podlega karze grzywny.”
12) w art. 37 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Kto narusza nakazy albo zakazy określone w art. 9, art. 10a, art. 11 ust. 3,5, art. 12 ust. 1-6, art. 13 ust. 1, art. 14, art. 15 ust. 1-5, art. 16, art. 17 ust. 1-7, art. 18, art. 22 ust. 1, art. 22a, art. 25 i art. 27
podlega karze aresztu lub grzywny.”;
13) w art. 38 w ust. 4 uchyla się pkt 2;
14) art. 39 otrzymuje brzmienie:
„Art. 39. W sprawach o przestępstwa określone w art. 35 ust. 1 i 2 oraz wykroczenia określone w art. 37 jeżeli nie działa pokrzywdzony, prawa pokrzywdzonego może wykonywać organizacja społeczna, której statutowym celem działania jest humanitarna ochrona zwierząt.”

Art. 2
W ustawie z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2005 r. Nr 236, poz. 2008, z późn. zm. )) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 3 w ust. 2 pkt 5 otrzymuje brzmienie:
„5) zapobiegają bezdomności zwierząt na zasadach określonych w przepisach o ochronie zwierząt;”;
2) art. 7 w ust. 1 pkt 4 otrzymuje brzmienie:
„4) prowadzenia grzebowisk i spalarni zwłok zwierzęcych i ich części”.

Art. 3.
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 września 2011 r., za wyjątkiem art.11 ust.5, który wchodzi w życie 1 stycznia 2013 r.



Uzasadnienie
Nowelizacji Ustawy o ochronie zwierząt z 21 sierpnia 1997 roku z późniejszymi zmianami spowodowana jest koniecznością uregulowania kwestii praw zwierząt w obliczu zmian zachodzących w mentalności społecznej i braku zgody na dotychczasowe rozwiązania prawne. Do 1997 roku zwierzęta bezdomne traktowane były jako odpad komunalny z kompletnym ominięciem kwestii etycznych i humanitarnych.
Nowe prawo o ochronie zwierząt miało przede wszystkim uniemożliwić uśmiercanie zwierząt bez niezbędnej konieczności, a także uregulować obowiązki samorządów w kwestii opieki nad zwierzętami bezdomnymi. Jak się okazało ustawa z 1997 roku nie spełniła pokładanych w niej nadziei, nie regulując bardzo istotnych kwestii lub powodując zbyt duże problemy interpretacyjne. Nie uwzględniono w niej również szeregu zagadnień, które dość istotnie wpływają na sytuację zwierząt w Polsce. Tym samym konieczne stało się znowelizowanie ustawy w celu pełniejszego zapewnienia ochrony zwierząt w Polsce.
W związku z tym w art. 4 pkt 25 nowelizacji wprowadza się po raz pierwszy definicję schroniska. Przez ,,schronisko” - rozumie się miejsce przeznaczone do opieki nad zwierzętami domowymi w liczbie większej niż 30 z wyłączeniem ryb, płazów, gadów, gryzoni i ptaków oraz miejsc chowu i hodowli zwierząt zarejestrowanych w organizacjach społecznych, których wykaz określi w drodze rozporządzenia minister środowiska.
Sprecyzowanie tego pojęcia jest niezwykle istotne, bowiem brak dookreślenia pojęcia schroniska i zapewnienia opieki nad zwierzętami dało możliwość powstania ogromnej liczby różnych miejsc, w których gromadzi się zwierzęta, pozostających w związku z brakiem tej definicji poza jakimkolwiek nadzorem i kontrolą. W obecnym stanie prawnym nie wszystkie wyłapane w gminach zwierzęta trafiają do zalegalizowanych schronisk, wiele z nich po prostu znika lub przekazywana jest do różnych punktów, niekiedy nazywanych eufemistycznie hotelami lub przytuliskami. Kompletny brak kontroli ze strony gmin, a dodatkowo brak kontroli ze strony Inspekcji Weterynaryjnej, usankcjonowany przepisami wewnętrznymi, prowadzi do masowej eksterminacji zwierząt. Wprowadzenie precyzyjnej definicji schroniska pozwoli przede wszystkim na objęcie wszelkich tego typu miejsc opieki nad większą liczbą zwierząt nadzorem i kontrolą. Jest to dodatkowo element walki z prowadzonymi nieraz na ogromną skalę pseudohodowlami.
Nowe brzmienie ust.1 w art. 6 jest propozycją bardzo wyraźnie określonego zakazu zabijania zwierząt ze wskazaniem katalogu wyjątków, kiedy to uśmiercenie zwierzęcia jest dopuszczalne. Ta forma jest propozycją wyraźnego zaakcentowania, że pierwotne brzmienie art.33 ust.1 jest niedopuszczalnym, błędnie interpretowanym pozwoleniem do zabijania zwierząt w naszym kraju, jakże często nadużywanym.
Konsekwencją brzmienia ust. 1 w art. 6 jest dodanie ust. 1a, który zabrania znęcania się nad zwierzętami.
W ust. 2 art. 6 proponuje się rozszerzenie katalogu czynów zabronionych, które uznaje się za znęcanie. Mając na uwadze problemy interpretacyjne w trakcie postępowań, czy to przed organami ścigania, czy też przed wymiarem sprawiedliwości, wydaje się koniecznym precyzyjne wskazanie jakie zaniechania, czy zaniedbania w stosunku do zwierząt są niedopuszczalne, stanowią naruszenie prawa i muszą być właściwie określone jako czyn zabroniony.
I są to: utrzymywanie zwierząt w niewłaściwych warunkach bytowania, w tym utrzymywanie ich w stanie rażącego zaniedbania lub niechlujstwa, bądź w pomieszczeniach albo klatkach
uniemożliwiających im zachowanie naturalnej pozycji.
Za znęcanie proponuje się uznać również trzymanie zwierząt innych niż gospodarskie na uwięzi w sposób stały dłużej niż 12 godzin w ciągu doby lub powodujący u nich uszkodzenie ciała lub cierpienie oraz niezapewniający możliwości niezbędnego ruchu.
Za znęcanie proponuje się również uznać używanie do pracy, albo w celach sportowych lub rozrywkowych zwierząt chorych, a także zbyt młodych lub starych oraz zmuszanie ich do czynności, których wykonywanie może spowodować ból.
Pierwszy raz w prawodawstwie proponuje się wprowadzenie ścigania praktykowania zachowań seksualnych polegających na obcowaniu płciowym ze zwierzętami, których celem jest wykorzystywanie zwierząt (zoofilia). Dziś, w związku z publikacjami umieszczanymi w internecie oraz zdarzeniami ujawnianymi przez organizacje prozwierzęce wiadomo, że ten problem jest poważny, a organa ścigania nie mają narzędzi, aby się nim zająć. W obecnym stanie prawnym zabronione jest tylko rozpowszechnianie materiałów pornograficznych z udziałem zwierząt. Dlatego koniecznym wydaje się sprecyzowanie takich zachowań jako znęcanie nad zwierzętami.
Znęcaniem jest również niewątpliwie wystawianie zwierzęcia domowego lub gospodarskiego na działanie warunków atmosferycznych, które zagrażają jego zdrowiu lub życiu, czy też podnoszenie żywych ryb za pokrywy skrzelowe ich transport lub sprzedaż bez wody lub w ilości uniemożliwiającej pływanie w pełnym zanurzeniu i w stanie uniemożliwiającym oddychanie skrzelami, jak również trzymanie zwierzęcia bez odpowiedniego pokarmu lub wody przez okres
wykraczający poza minimalne potrzeby właściwe dla gatunku.
Są to przepisy doprecyzowujące katalog czynności uznawanych za znęcanie nad zwierzętami, a dotychczas pominiętymi w ustawodawstwie. Trudno jest uniknąć w tym przypadku przepisów opartych na subiektywnej ocenie organu kontrolnego. To osoba kontrolująca musi bowiem stwierdzić czy zwierzę jest trzymane w niewłaściwych warunkach. Podobnie jak ustalenie minimalnych potrzeb pokarmowych właściwych dla gatunku może sprawiać problemy interpretacyjne.
W art. 7 w ust. 1 pkt 1 nadaje się nowe brzmienie dotyczące rozwiązania problemu ze zwierzętami gospodarskimi, które będą mogły być umieszczane, jeżeli zajdzie taka potrzeba, w indywidualnych gospodarstwach rolnych wskazanych przez wójta, burmistrza lub prezydenta.
Uchylenie pkt. 2 w ust. 1, jak również zmiana brzmienia ust.1a oraz 3. mają charakter doprecyzowujący, w związku z tym, że nie funkcjonują już w obrocie gospodarczym PGR-y oraz dodaje się do dotychczasowych zapisów ustawy ,,straż gminną”, jako kolejną służbę sprawującą nadzór nad przestrzeganiem przepisów ustawy.
Po art. 10 proponuje się dodanie art. 10a i 10b w brzmieniu zakazującym:
1) wprowadzania do obrotu zwierząt innych niż gospodarskie na targowiskach, targach i giełdach;
2) wprowadzania do obrotu psów i kotów poza miejscami ich chowu lub hodowli.
3) prowadzenia targowisk, targów i giełd ze sprzedażą zwierząt innych niż gospodarskie.
Proponuje się również zabronić puszczania psów bez możliwości ich kontroli i bez oznakowania umożliwiającego identyfikację właściciela lub opiekuna.
Dotychczasowe przepisy ustawy nie zawierały powyższych przepisów. Intencją wprowadzenia zapisów art 10a pkt 1-3 oraz 10b jest ograniczenie działalności tzw. pseudohodowli. Są to bardzo często "fabryki" produkujące szczenięta przypominające wyglądem najczęściej psy ras, cieszących się aktualnie popytem. Hodowle te prowadzone są najczęściej w skandalicznych warunkach. Nie ma nad nimi jakiejkolwiek kontroli. Niezbędne jest całkowite wyeliminowanie ich działalności. Pseudohodowle i handel na targowiskach generują ogromną bezdomność, a w rezultacie późniejsze wydatki samorządów. Najważniejsze jest jednak to, iż tak nieograniczony obrót zwierzętami domowymi, okupiony jest ich ogromnym cierpieniem, szczególnie, że w Polsce proceder ten osiągnął iście przemysłową skalę, a państwo nie osiąga z tego tytułu żadnych dochodów, jest to olbrzymia szara strefa.
Dotychczasowe przepisy ustawy określały, że zapewnianie opieki bezdomnym zwierzętom oraz ich wyłapywanie należy do zadań własnych gmin.
Zapis ten z jednej strony wygenerował obowiązek, z drugiej zaś powyższy artykuł nie określił zasad dalszego postępowania ze zwierzętami. Jednocześnie umożliwiono powstanie specyficznego i amoralnego mechanizmu rynkowego zarabiania na bezdomności zwierząt. Brak określenia zasad dalszego postępowania z wyłapanymi zwierzętami spowodował, że powstały w Polsce dziesiątki firm, utrzymujących się wyłącznie z gminnych pieniędzy, przekazanych tym podmiotom w celu sprawowania „opieki” nad bezdomnymi zwierzętami.
Dodatkowo ustawodawca nie usunął starych przepisów o „ochronie przed zwierzętami bezdomnymi” z Ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, sprowadzając problem bezdomności i nadpopulacji zwierząt do usuwania odpadów komunalnych.
Z ustawy wynika, że problem bezdomności musi być regulowany uchwałą gminy.
Aby ograniczyć ten proceder oraz wzmocnić odpowiedzialność gmin za generowaną przez ich mieszkańców bezdomność proponuje się wprowadzić w postępowaniu gmin obligatoryjność. Wyłapywanie bezdomnych zwierząt oraz rozstrzyganie o dalszym postępowaniu z nimi może odbywać się wyłącznie na mocy uchwały właściwej rady gminy, podjętej po uzgodnieniu z powiatowym lekarzem weterynarii działającym na podstawie odrębnych przepisów oraz po zasięgnięciu opinii upoważnionego przedstawiciela Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami w Polsce lub innej organizacji społecznej o podobnym statutowym celu działania.
W praktyce obowiązek ustawowy, obciążający gminy, jest nierealizowany i nie ma środków prawnych skutkujących przymuszeniem gminy do realizacji tego właśnie zadania.
W 2007 roku – wg Biura Ochrony Zwierząt - na podstawie informacji z 82% gmin polskich, które odpowiedziały na wniosek o udzielenie informacji publicznej wynika, że problemem bezdomnych zwierząt w ogóle zajmowało się 61% gmin. Uchwałę rady gminy w tym zakresie zgodnie z ustawą o ochronie zwierząt podjęło 25% gmin.
Artykuł 11 nowelizowanej ustawy stał się więc przepisem martwym, a jeśli nawet stosowanym, to doprowadzającym do powstania patologii, finansowanej ze społecznych pieniędzy.
Nieprecyzyjne, wynikające z ustawy określenia - „zapewnienia opieki” oraz wyłapywanie i umieszczanie w schroniskach, regulowane rozporządzeniem wykonawczym, bez określenia źródeł finansowania i doprecyzowania pojęcia schroniska i zapewnienia opieki dało możliwość powstania ogromnej, liczonej w dziesiątkach milionów złotych, szarej strefy gospodarki. W tym przypadku, kompletnie zawodzi mechanizm kontroli wydatkowania społecznych pieniędzy, ponieważ przepisy interpretowane są dość swobodnie, o ile gmina wykonuje obowiązki wynikające z art. 11 ustawy.
Z jednej więc strony, w ramach ochrony przed bezdomnymi zwierzętami gmina wypełnia obowiązek zapewnienia mieszkańcom bezpieczeństwa, z drugie strony enigmatyczna „opieka” bez żadnej kontroli prowadzi do uśmiercania zwierząt.
Nie wszystkie wyłapane w gminach zwierzęta trafiają do zalegalizowanych schronisk, wiele z nich po prostu znika lub przekazywana jest do różnych punktów gromadzenia zwierząt, niekiedy nazywanych eufemistycznie hotelami, czy też przytuliskami. Kompletny brak kontroli ze strony gmin, a dodatkowo brak kontroli ze strony Inspekcji Weterynaryjnej, usankcjonowany przepisami wewnętrznymi, prowadzi do masowej eksterminacji zwierząt.
Najlepszym przykładem opisanego mechanizmu jest, istniejące do 2008 roku schronisko w Krzyczkach k/Nasielska, prowadzonego przez fundację Eko-fauna na zasadzie działalności gospodarczej. Schronisko prowadziło działalność przez 5 lat, na podstawie zezwolenia na działalność gospodarczą, wydanego przez burmistrza Nasielska i zostało zarejestrowane przez Inspekcję Weterynaryjną. W ciągu 5 lat przyjęto do schroniska ponad 3000 zwierząt z 40 gmin mazowieckich. Za każde zwierzę fundacja wystawiała faktury w kwotach od 500 do 1500 zł za jedno zwierzę. Los większości z nich pozostaje nieznany. Wprawdzie w tym przypadku działalność została zlikwidowana, a uczestnicy procederu otrzymali wyroki skazujące, jednakże nie rozliczono żadnej z gmin, przekazujących środki finansowe. Wyroki skazujące dotyczyły znęcania się nad zwierzętami i fałszowania dokumentów, nie słychać jednak o procesach cywilnych, wytoczonych przez gminy, które kompletnie lekceważą fakt, że społeczne pieniądze wydatkowane były niezgodnie z prawem i można domagać się zwrotu pieniędzy, które wydane zostały na nieistniejące usługi.
Sprawa schroniska w Krzyczkach znalazła swój finał w sądzie dopiero po pięciu latach przestępczej działalności, ponieważ determinacją wykazało się kilka organizacji ochrony zwierząt, a sprawa została nagłośniona w mediach. Jednak taki proceder zarabiania na uśmiercaniu zwierząt jest w Polsce powszechny, usankcjonowany nieprecyzyjnymi przepisami.
Nie można nie wspomnieć o wielu nielegalnych przytuliskach lub hotelach dla zwierząt, które prowadzą podobną jak Eko-fauna działalność, z tą różnicą, że bez żadnej kontroli ze strony PIW. Pieniądze z gmin przekazywane są do tych podmiotów na dwa sposoby – od firm odławiających, posiadających umowy z gminami i rzadziej, bezpośrednio od gmin.
Firmy odławiające podpisują z gminami umowy na odłowienie i umieszczenie w schronisku, często bez podania jego nazwy i lokalizacji. Urzędnicy gminni uważają, że ich ustawowy obowiązek jest wypełniany właściwie, czasem nie kontrolują nawet poprawności zawartych w umowie danych. Pozostaje w sferze domysłów, co się dzieje z już „opłaconymi” zwierzętami i jak dzielone są gminne pieniądze po odłowieniu zwierzęcia.
Reasumując – ustawa z 1997 roku umożliwiła powstanie okrutnego procederu likwidacji zwierząt bezdomnych w majestacie prawa. Istniejąca w Polsce nadpopulacja zwierząt domowych jest efektem słabej edukacji społeczeństwa, porzucania zwierząt bez żadnych konsekwencji i niekontrolowanego rozmnażania. Opieka nad bezdomnymi zwierzętami powinna być działalnością niedochodową, opierać się na pracy wolontariatu i dobroczynności, w określonych precyzyjnie przez państwo normach prawnych, określających mechanizmy kontroli wydatkowania społecznych pieniędzy.
Nadpopulacja zwierząt domowych i ciągle powiększająca się skala bezdomności zwierząt ma kilka przyczyn. Są to m. in:
2) brak edukacji i wiedzy społeczeństwa w zakresie ważnych metod zapobiegania bezdomności, ze szczególnym uwzględnieniem sterylizacji i kastracji, jako głównej metody zapobiegania niekontrolowanej rozrodczości
3) brak uregulowań prawnych dotyczących rozmnażania i obrotu zwierzętami domowymi – pseudohodowle, obrót nieograniczony żadnymi formalnymi wymogami, nawet podatkowymi
4) rozmnażanie zwierząt w schroniskach
Obrót zwierzętami domowymi nie podlega w Polsce żadnej kontroli. Gminy nie mają prawnego obowiązku prowadzenia działań zapobiegających bezdomności. Paradoksalnie przekłada się to później na wydatkowanie większych kwot na zapewnienie opieki zwierzętom bezdomnym.
W związku z powyższym proponuje się w nowelizowanej ustawie wprowadzić obligatoryjne uchwalanie w określonym trybie przez gminy programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności określonego w art. 11a, w którym zostanie zawarte m.in. obowiązek sterylizacji w schroniskach, czy zapewnienia wskazania indywidualnego gospodarstwa rolnego w celu zapewnienia miejsca dla zwierząt gospodarskich.
Brak obowiązku ograniczania bezdomności przekłada się bezpośrednio na wzrost liczby bezdomnych zwierząt i nie edukuje mieszkańców gminy.
W konsekwencji mieszkańcy gminy egzekwują od władz gminy zajęcie się problemem, do którego powstania sami się przyczyniają. Dotychczas fakultatywny charakter art. 11a pogłębia problem w gminie, powoduje wydatkowanie znacznych środków w przyszłości i napędza mechanizm opisany powyżej – eksterminacji tysięcy bezdomnych zwierząt w schroniskach i pseudoschroniskach.
Brak uregulowań prawnych dotyczących rozmnażania i obrotu zwierzętami domowymi to kolejny powód ciągle rosnącej bezdomności zwierząt. Obrót zwierzętami domowymi rozwija się poza jakąkolwiek kontrolą, zwierzętami handluje się na prawie każdym polskim targu, targowisku, czy giełdzie, nawet samochodowej. W niektórych przypadkach handel taki osiąga monstrualne rozmiary – przykładem najbardziej jaskrawym jest giełda samochodowa w Słomczynie, na której w każdą niedzielę wystawia się na sprzedaż od kilkuset, do nawet kilku tysięcy zwierząt, najczęściej w typie rasy. Sprzedawane zwierzęta najczęściej nie są szczepione, niejednokrotnie żyją tylko kilka dni po zakupie. Część niesprzedanych zwierząt jest wyrzucana, a gmina Grójec boryka się później z problemem wałęsających się psów. Taka patologia dotyczy kilkuset targowisk, targów i giełd w Polsce. Sprzedaż zwierząt w takich miejscach zwykle wiąże się ze znęcaniem nad nimi, czy to na etapie hodowli, czy ostatecznej sprzedaży. Zwierzęta sprzedawane są z klatek, kartonów, czy bagażników samochodowych, w warunkach urągających pojęciu właściwego, humanitarnego traktowania zwierząt.
Sprzedawanie zwierząt domowych na targowiskach zaspokaja prymitywną potrzebę posiadania psa w typie rasy przez nieodpowiedzialnych ludzi. Zgodnie jednak z zasadami popytu i podaży, ciągle opłaca się w Polsce w sposób nieograniczony rozmnażać zwierzęta rasopodobne, często rozmnażane wsobnie, a więc potencjalnie chore i z niewłaściwą psychiką. Presja osiągania zysku za wszelką cenę czyni z miejsc takich hodowli miejsca kaźni zwierząt.
Pseudohodowle i handel na targowiskach generują ogromną bezdomność, a w rezultacie późniejsze wydatki samorządów. Najważniejsze jest jednak to, iż tak nieograniczony obrót zwierzętami domowymi, okupiony jest ich ogromnym cierpieniem, szczególnie, że w Polsce proceder ten osiągnął iście przemysłową skalę, a państwo nie osiąga z tego tytułu żadnych dochodów.
Między innymi również dlatego proponuje się w art.11 dodać ust.5, który precyzuje katalog podmiotów uprawnionych do prowadzenia schronisk, wyłączając z niego podmioty prowadzące działalność gospodarczą.
Zgodnie z oczekiwaniami nie tylko środowisk prozwierzęcych proponuje się zaostrzyć sankcje karne, które dotychczas zakładały orzekanie kar maksymalnych w przypadku przestępstw z art.35 ust.1 do 1 roku pozbawienia wolności, a w przypadku ust. 2 do 2 lat pozbawienia wolności. Proponuje się zaostrzyć sankcje w pierwszym przypadku do lat 2, a w drugim, dotyczącym przestępstw ze szczególnym okrucieństwem do lat 3. Może się wydawać, że 3 lata pozbawienia wolności to wysoka kara. Pozwala jednak sądowi orzekać bardziej restrykcyjnie w sprawach czynów najbardziej drastycznych, ze szczególnym okrucieństwem.
Wnioskodawcy proponują, aby ustawa weszła w życie od 01.wrzesnia 2011 r., za wyjątkiem art.7 ust.5, dla którego przewiduje się dłuższe vacatio legis i proponuje się, że wejdzie on w życie z dniem 01.stycznia 2013 r.
Przedmiotowa regulacja rodzi pozytywne skutki społeczne. Ponadto, projekt ustawy nie pociąga za sobą żadnych skutków finansowych dla budżetu państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego i jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.
Zniewoliliśmy resztę zwierzęcego stworzenia oraz potraktowaliśmy naszych dalekich kuzynów w futrach i piórach tak okrutnie, że poza wszelką wątpliwość, gdyby mieli oni stworzyć religię, szatanem byłby dla nich człowiek.
— William Ralph Inge
Avatar użytkownika
dalmibea
Site Admin
 
Posty: 6291
Dołączył(a): So lut 20, 2010 5:58 pm


Powrót do USTAWA O OCHRONIE PRAW ZWIERZĄT

Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 0 gości

cron